Kolera, Vibrio cholerae isimli bakterinin sebep olduğu bağırsak enfeksiyonuna bağlı bir hastalıktır. Kolera, kalabalık ortamlarda yaşayan savaş, yoksulluk ve doğal afetlerden etkilenen topluluklarda kolayca yayılıp ölümlere yol açabilmektedir. Yaşam Kalitesinin düşük olduğu toplumlarda sıkça görülür.
Koleranın su ve kişisel hijyenin yetersiz olduğu yerde görülme olasılığı çok yüksektir. Başta su hijyeninin yetersiz olduğu toplumlar olmak üzere, göçmenler ve yerleşik düzeni olmayan nüfus gruplarında ayrıca kanalizasyon sisteminin içme ve kullanma sularına karıştığı aşırı yağmur, sel, deprem gibi doğal afetlerden sonra görülme riski oldukça fazladır.
Kolera Nasıl Bulaşır?
Kolera, enfeksiyon oluşturabilecek miktardaki kolera etkeninin oral yolla alınmasıyla bulaşır. Enfeksiyon genellikle dışkı karışmış sular aracılığı ile geçmektedir. Bulaşma, bu suyun doğrudan içilmesiyle ya da bulaştığı yiyeceklerin yenmesi ile gerçekleşir. Hastalık bulaşmış kişilerin kirli elleriyle temas eden yiyecekler de hastalığı yayabilir. Koleranın direk temas ile örneğin tokalaşma, dokunma ya da hasta bir kişiye tedavi uygularken insandan insan geçişi gözlenmemiştir. Kuluçka süresi, birkaç saatten, beş güne kadar çıkabilir. Genellikle 2 ila 3 gündür. Dışkıda Kolera etkeni bulunduğu sürece bulaşıcılık devam edecektir. Genellikle iyileştikten sonra birkaç gün sonraya kadar dışkıda etken görülse de bazen taşıyıcılık aylar süren zamam zarflarına yayılabilir. Etkin antibiyotikler bulaşıcılık süresini kısaltır.
Kolera Belirtileri Nelerdir?
Kolera enfeksiyonlarının çoğu hafif geçer. Hastalarda hiçbir semptom gözlemlenemeyebilir veya yalnızca hafif bir ishal görülebilir. Karın ağrısı, bulantı, kusma, bol ve sık, pirinç suyu görünümünde dışkılama, su mineral ve tuz kaybına bağlı olarak susuzluk hissi, kas krampları gibi belirtiler görülebilmektedir.
Ancak hastaların bir bölümünde hastalık ağır sulu ishal ve kusma ile başlar ve vücuttan büyük miktarda sıvı ve tuz kaybı ile sonuçlanır. Hastada susama hissi görülür, idrar çıkışı olmaz, hızlı bir kilo kaybı ve sıvı kaybı gerçekleşir. Ağır kolera olgularında sıklıkla mide, kol ve bacaklarda kramplar oluşur. Bu kişilerde vücut sıvılarının hızla kaybedilmesine bağlı dehidratasyon ve şok ortaya çıkar. Tedavi edilmez ise saatler içinde ölümle sonuçlanabilir.
Tedavisi Nasıldır?
Kolera vakalarının tedavisine aciliyetle başlanmalıdır. Gecikmiş veya yetersiz tedavi çok kısa sürede sıvı kaybı, dolaşım yetersizliği ve ölüm ile bitebilir. En kısa zamanda doktora gidilmelidir.
Kolera'dan Nasıl Korunur?
Temiz su tüketebilmek en temel gerekliliktir. Kolera enfeksiyonlarının asıl kaynağı kirli sulardır. Bu nedenle içme suyu kadar, yiyecek hazırlamada ve banyo yapmada kullanılan sularında temiz olması önem taşımaktadır
- İçme ve kullanma suyu olarak klorlanmış şebeke suyu tercih edilmelidir.
- Kişisel hijyen kuralları uygulanmalıdır.
- Her fırsatta eler temizce yıkanmalıdır.
- Kolera olan bölgede özellikle çiğ deniz ürünlerinin yenmemesi gerekir. Deniz ürünlerinin ve yemeklerin en az 70 derecede pişirilmesi gereklidir.
- Kolera hastasının dışkısı, kusmuğu ile kirlenen yüzeyler ve hastaların kullandığı eşyalar dezenfekte edilmelidir.
- Karasinek gibi hastalığın yayılmasında önemli rol oynayan vektör ve haşerelerle mücadele edilmelidir.
Emra Can YILDIRIM