Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açılış konuşmasıyla başlayan İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) 38. Bakanlar Toplantısı, bugünkü kapanış oturumuyla tamamlanacak.
Strateji ve Bütçe Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, 28-29 Kasım'da İstanbul'da gerçekleştirilen toplantı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açılış konuşmasıyla başladı. Toplantının bakanlar, çalışma oturumlarına başkanlık eden Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay bugün yapılacak kapanış oturumuna da başkanlık edecek.
Toplantıya, üye ülke heyetlerinin yanı sıra ilgili İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) kuruluşlarından ve uluslararası kuruluşlardan temsilciler de katıldı.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde artan yoksulluk ve acil destek ihtiyacı karşısında birçok ülkede sosyal yardım programlarının kapsamı ve harcamaları artarken, üye ülkeler arasında konu ile ilgili tecrübelerin paylaşılması ve işbirliği olanaklarının ele alınması amacıyla bu yılki "İSEDAK Bakanlar Görüş Alışverişi Oturumu"nun teması "Covid-19 Salgınının Etkileri Doğrultusunda Sosyal Yardımların Etkili Şekilde Sağlanması ve Sosyoekonomik Güçlendirme" olarak belirlendi.
Oturumda, salgınla ortaya çıkan ihtiyaçlar doğrultusunda sosyal yardımların etkinliğinin artırılmasına yönelik olarak sosyal dayanışma mekanizmalarının çeşitliliğinin çoğaltılması, ihtiyaç sahiplerinin doğru ve hızlı şekilde belirlenmesi gibi hususlar üzerinde ülke deneyimleri paylaşıldı, İslam ülkeleri arasında bu konuda işbirliğini artırmaya yönelik neler yapılabileceği ele alındı. Bu oturumda Türkiye Ülke Raporu, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık tarafından sunuldu.
- İSEDAK kapsamında ele alınan önemli program ve projeler
İSEDAK'ın İslam ülkeleri arasında ticareti arttırmaya yönelik en önemli projesi olan ve uzun yıllardır gündemde yer alan İİT Üyesi Ülkeler arasında Tercihli Ticaret Sistemi (TPS-OIC), 1 Temmuz 2022 tarihinde uygulanmaya başladı. Sistem kapsamında ilk ticaret, 29 Temmuz 2022 tarihinde Türkiye ile Ürdün arasında gerçekleştirildi.
İİT Borsaları Forumu kapsamında Borsa İstanbul tarafından geliştirilen ve 19 üye ülkeden 50 pay senedini içeren İİT/İSEDAK 50 İslami Endeksi 2012 yılında hesaplanmaya ve yayınlanmaya başladı.
BİST'in girişimleri ile Ziraat Portföy tarafından endekse dayalı ve alım satıma konu olacak ürün geliştirme çalışmaları neticesinde 2020 yılında İİT/İSEDAK 50 İslami Endeksi Uluslararası Yatırım Fonu oluşturuldu. Fon, 2 Ağustos 2022 tarihi itibariyle Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformunda (TEFAS) işlem görmeye başladı.
Toplantıda, fonun detaylı olarak tanıtılacağı "İslami Sermaye Piyasaları ve İİT İSEDAK 50 İslami Endeksi Fonu" konulu uluslararası bir panel de düzenlendi.
- İSEDAK Yüksek Düzeyli Dijital Programı başlıyor
Kovid-19 salgınından sonra ivme kazanan dijital dönüşüm, İSEDAK'ın işbirliği alanlarına dahil edildi. Bu kapsamda, ilgili üye ülkelerin bu alanda ihtiyaç ve beklentilerini karşılamak üzere Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, İSEDAK Koordinasyon Ofisi, ilgili üye ülkeler ile dijital dönüşüm programının oluşturulması için teknik çalışmaları tamamladı. "İSEDAK Yüksek Düzeyli Dijital Dönüşüm Programı"nın tanıtımı Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yönettiği 38. İSEDAK Bakanlar Açılış Oturumu'nda gerçekleştirildi.
İSEDAK Proje Finansman (İPF) Mekanizması'yla, İSEDAK çatısı altında işbirliği için üye ülkelerin beşeri ve kurumsal kapasiteleri harekete geçirilirken, söz konusu mekanizma ile üye ülkeler ve ilgili İİT kuruluşlarının, İSEDAK bakanlar politika tavsiyelerinin hayata geçirilmesine yönelik projeleri finanse ediliyor.
Çok ortaklı projelerin yanı sıra üye ülkelerden gelen talepler doğrultusunda ülkelere kendi ihtiyaçlarına yönelik proje ortağı olmadan proje uygulama imkanı getirildi. Bu çerçevede, 2014 yılından bu yana toplam 97 proje başarıyla uygulanırken, bu yıl 20 proje uygulamaya alındı.
- İSEDAK Kudüs Programı
İSEDAK Koordinasyon Ofisince 2020 yılında başlatılan İSEDAK Kudüs Programı ile Filistin'in ekonomik ve sosyal kalkınmasına katkı sunulması hedefleniyor. Programın ilk aşamasında, Kudüs'ün bir turizm destinasyonu olarak öneminin artırılması ve ulusal kültürel kimliğinin korunmasına katkıda bulunulması amaçlandı. İSEDAK Kudüs Programı kapsamında 2020 yılından bu yana 7 projeye destek verildi. Programın kapsamı 2022 yılında daha da genişletilerek girişimcilik, istihdam, mikrofinans ve KOBİ'lerin geliştirilmesi alanları programa dahil edildi. Bu kapsamda, ekim ayı içerisinde yeni proje teklif çağrısına çıkıldı.
(AA)
Hamit Yiğit Geçer